Rabarbar ogrodowy (Rheum rhaponticum) to gatunek byliny należący do rodziny rdestowatych, pochodzącej z Azji Środkowej, Bułgarii i południowej Syberii. Jest powszechnie uprawiany w Polsce. Charakteryzuje się dużymi blaszkami liściowymi na długich i grubych ogonkach liściowych, które są częścią jadalną tej rośliny. Ogonki liściowe rabarbaru bogate są w witaminę C, kwas jabłkowy i znaczące ilości kwasu szczawiowego. Rabarbar ma zastosowanie w kuchni, głównie do przyrządzania kompotów, soków, ciast i deserów. Może być również spożywany na surowo z cukrem. Należy zachować umiar w spożywaniu rabarbaru ze względu na zawartość kwasu szczawiowego, który w nadmiarze może być szkodliwy.
Kluczowe wnioski
- Rabarbar jest popularną i wartościową rośliną warzywną uprawianą w Polsce.
- Charakteryzuje się dużymi liśćmi i grubymi, jadalnymi ogonkami liściowymi.
- Rabarbar jest bogaty w ważne składniki odżywcze, takie jak witamina C i kwas jabłkowy.
- Głównie wykorzystywany jest w kuchni do przyrządzania kompotów, ciast i deserów.
- Należy zachować umiar w spożywaniu rabarbaru ze względu na obecność kwasu szczawiowego.
Czym jest rabarbar?
Rabarbar ogrodowy, niekiedy określany również jako rzewień zwyczajny, jest to gatunek byliny, który dorasta do 1,5 m wysokości. Jego częścią podziemną jest grube, skrócone kłącze zwane karpą, z której wyrastają korzenie spichrzowe oraz pędy i liście. Jadalne są grube ogonki liściowe, które mogą mieć czerwoną, różową lub zieloną barwę.
Rabarbar jest bogaty w witaminę C, kwas jabłkowy oraz makro- i mikroelementy, jednak zawiera również kwas szczawiowy, który w większych ilościach może być szkodliwy. Najczęściej wykorzystywany jest do przyrządzania kompotów, ciast, soków i deserów.
Część rośliny | Wartości odżywcze | Zastosowanie w kuchni |
---|---|---|
Ogonki liściowe | Witamina C, kwas jabłkowy, makro- i mikroelementy | Kompoty, ciasta, soki, desery |
Liście | Kwas szczawiowy (w większych ilościach może być szkodliwy) | Nie są jadalne |
Korzenie spichrzowe | Nie są badane | Nie są jadalne |
Warunki uprawy rabarbaru
Rabarbar dobrze rośnie w warunkach klimatycznych Polski, tolerując nawet lekkie zacienienie, choć najlepiej plonuje na stanowiskach słonecznych i osłoniętych. Preferuje żyzne, zasobne w wodę gleby, takie jak czarnoziemy czy mady, o odczynie obojętnym. Przed posadzeniem rabarbaru należy przygotować stanowisko poprzez aplikację obornika. W trakcie uprawy roślina wymaga obfitego nawożenia organicznego oraz mineralnego, szczególnie azotowego. Pielęgnacja polega na odchwaszczaniu, wzruszaniu gleby i usuwaniu pędów kwiatostanowych, co wspiera rozwój roślin i plonowanie.
Wymagania glebowe | Wymagania klimatyczne | Nawożenie | Techniki uprawy |
---|---|---|---|
Żyzne, zasobne w wodę gleby, takie jak czarnoziemy czy mady, o odczynie obojętnym | Klimat umiarkowany, toleruje lekkie zacienienie, najlepiej plonuje na stanowiskach słonecznych | Obfite nawożenie organiczne oraz mineralne, szczególnie azotowe | Odchwaszczanie, wzruszanie gleby, usuwanie pędów kwiatostanowych |
Podsumowując, uprawa rabarbaru wymaga zapewnienia odpowiednich warunków glebowych i klimatycznych, a także właściwej pielęgnacji i nawożenia roślin w trakcie sezonu wegetacyjnego. Zastosowanie tych zabiegów agrotechnicznych pozwoli uzyskać obfite i wysokiej jakości plony ogonków liściowych.
Sadzenie i pielęgnacja rabarbaru
Rabarbar najlepiej sadzić jesienią, w okresie wrzesień-październik, aby rośliny mogły się dobrze ukorzenić przed zimą. Odmiany słabiej rosnące sadzi się w rozstawie 100-150 x 100-120 cm, a silniej rosnące w rozstawie 150-200 x 120-150 cm. Ważne, aby wierzchołek wzrostu nie znajdował się głębiej niż 2-3 cm pod powierzchnią gleby.
W trakcie pielęgnacji konieczne jest regularne odchwaszczanie oraz usuwanie wyrastających pędów kwiatostanowych, co wspiera rozwój roślin. Zbiór ogonków liściowych rozpoczyna się w 2-3 roku po posadzeniu, od końca kwietnia, poprzez systematyczne obrywanie 1/3 liści co 7-10 dni.
Rabarbar uprawa – rozmnażanie
Rabarbar najczęściej rozmnaża się wegetatywnie poprzez podział karpy korzeniowej, a nie z nasion, które dają bardzo niejednolity materiał. Planując większą uprawę, warto zakupić tyle gotowych karp, by obsadzić około 1/4 pola, a resztę obsadzić poprzez rozmnażanie we własnym zakresie.
Karpy do rozmnażania sadzi się wczesną wiosną lub jesienią, w rozstawie 100 x 50 cm, a po 2 latach każdą z nich można podzielić na 6-8 sadzonek, z których każda powinna mieć co najmniej jeden pąk oraz część korzenia, ważąc nie mniej niż 0,25 kg.
Termin rozmnażania | Rozstawa sadzenia | Podział karpy |
---|---|---|
Wczesna wiosna lub jesień | 100 x 50 cm | 6-8 sadzonek po 2 latach |
Problemy w uprawie rabarbaru
Chociaż rabarbar jest rośliną dość odporną na choroby, czasem może wystąpić zgnilizna ogonków liściowych. Wśród szkodników najbardziej szkodliwe są paciepnice, których jaja składane są na chwastach jesienią. Podstawą skutecznej ochrony upraw rabarbaru są terminowo wykonywane zabiegi agrotechniczne, takie jak wiosenne niszczenie chwastów, mechaniczne uprawki gleby w międzyrzędziach oraz regularne nawożenie. Ogranicza to rozwój szkodników i zapewnia prawidłowy wzrost roślin.
W celu zapobiegania chorobom rabarbaru i ograniczenia szkodników rabarbaru warto zastosować następujące działania:
Działanie | Opis |
---|---|
Wiosenne odchwaszczanie | Usunięcie chwastów, na których mogą zimować szkodniki, takie jak paciepnice. |
Mechaniczne uprawki gleby | Spulchnienie i napowietrzenie gleby, co utrudnia rozwój chorób grzybowych. |
Regularne nawożenie | Dostarczenie roślinom odpowiednich składników odżywczych, wzmacniając ich odporność. |
Usuwanie pędów kwiatostanowych | Zapobiega nadmiernemu wyczerpywaniu się roślin i wspiera rozwój liści. |
Stosując te zabiegi agrotechniczne regularnie, można znacznie ograniczyć występowanie chorób rabarbaru i szkodników rabarbaru, zapewniając zdrowy i obfity plon.
Wniosek
Uprawa rabarbaru to stosunkowo prosta i opłacalna metoda pozyskiwania cennej rośliny warzywnej. Rabarbar jest odporny na mróz i niekorzystne warunki, a jego wymagania glebowe i pielęgnacyjne są umiarkowane. Regularne nawożenie, odchwaszczanie i usuwanie pędów kwiatostanowych zapewniają obfite i wysokiej jakości plony ogonków liściowych, które można wykorzystać na wiele sposobów w kuchni – do przyrządzania kompotów, soków, ciast i deserów.
Dodatkowo rabarbar charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą, dostarczając wielu cennych składników mineralnych i witamin. Dzięki tym zaletom uprawa rabarbaru jest dobrym wyborem dla ogrodników poszukujących wartościowej i łatwej w uprawie rośliny warzywnej.
Podsumowując, rabarbar to atrakcyjna roślina warzywna, którą warto uprawiać w swoim ogrodzie ze względu na jej prostą uprawę, wysoką odporność na niekorzystne warunki oraz szerokie zastosowanie w kuchni.